کتاب «فصل پنجم:سکوت» نقد و بررسی شد

به گزارش لیزنا، به مناسبت دهه فجر و چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، نشست نقد و بررسی کتاب” فصل پنجم: سکوت” با حضور محمدرضا بایرامی نویسنده اثر، پروانه سراوانی به عنوان منتقد اثر و سیده فهیمه اطهری، رئیس اداره کتابخانه های عمومی شهرستان وجمعی از اعضای کتابخانه های عمومی وعلاقمندان در کتابخانه جوادالائمه علیه السلام شهرستان قدس برگزار شد.

درباره کتاب

رمان نوجوان “فصل پنجم سکوت” برای گروه های سنی “د” و “ه” به قلم محمدرضا بایرامی نوشته شده است. این رمان در بحبوحه ی روزهای انقلاب اسلامی در ایران اتفاق می افتد. ماجرای پسر نوجوانی به نام “مرتضی” است که ناخواسته درگیر اتقاقاتی مهم سیاسی می شود.

داستان به سبک “رئالیسم اجتماعی” نوشته شده، و این ماجراها در محله ی دور و تازه ساخت” علی آباد تهران” اتفاق می افتد که اهالی اش، طعم فقر و نداری را با تمام وجود چشیده اند و از امکانات به دور بوده اند. در این محله یک قسمت خط راه آهن، قسمت دیگر مسجد و بخش دیگر راه بود. مرتضی و دوستش امیر، بستنی فروش هستند و نویسنده همین قضیه را دست مایه قرار داده و از طنزی زیرپوستی برای جذاب تر شدن رمان استفاده کرده است.

 نقد کتاب

 پروانه سراوانی، منتقد کتاب “فصل پنجم: سکوت” با اشاره به دوران انقلاب و وقایع صورت گرفته بیان داشت: این کتاب از حاشیه وارد متن اصلی شده است. ماجرای نوجوانی است که در بازه زمانی زندگی می کند که از امکانات و خدمات شهری به دور است و از اتفاقات پایتخت اطلاعی نداشتند. مرتضی شخصیت اصلی داستان، کارهای سطحی انجام می دهد و زمانی که از او بازپرسی می کنند از وقایع پیش آمده بی خبر است.

وی افزود: در اوایل کتاب می بینیم که بدون در نظر گرفتن نوع زندگی افراد، چگونه از نداشته های زندگی خو لذت می بردند. روایت خطی در این داستان دیده می شود و زمان، مکان و شخصیت ها در داستان را می توان تغییر داد. این موضوع را می توان در زمانی که از مرتضی بازجویی می شود و مرتضی خود را بی خبری می زند، متوجه شد. زمانی که “مرتضی” تصمیم می گیرد پنجمین فصل زندگی خود را سکوت تعیین کند، این سکوت را مجاز و موجه جلوه می دهد.

سراوانی ادامه داد: “مرتضی” ذهن بازی دارد و اتفافات اطراف خود را تحلیل می کند و تحلیل خود را به مخاطب می رساند و اتفاقاتی که در طول قصه صورت می گیرد را نشان می دهد. نکته تکان دهنده در این کتاب، آن قسمت است که پدر فرشته ساواکی معرفی می شود و شخصیتی که از او در طول کتاب به عنوان شخصیت مبارز پیدا کرده بودیم، یکباره در ذهن مخاطب تغییر می کند. در این بخش، هوش نویسنده در رمزگشایی شخصیت اصلی داستان در تجزیه و تحلیل ماجرا دیده می شود.

 مهشید فکوریان، با ارائه این سوال که این کتاب در سال ۹۰ نوشته شده و در این زمان که سال ها از جنگ گذشته بود، علت نوشتن این کتاب را از نویسنده جویا شد و نویسنده در پاسخ گفت: خاطراتی از آن زمان در ذهن ها مانده که زمینه ای برای نوشتن این ماجرا شده است.

محمد حسن نجفی، در نقد کتاب گفت: داستان با زاویه دید اول شخص نوشته شده و شروع داستان کمی ابهام دارد. اما رمانی باارزش است و نوجوانان را به خواندن آن توصیه می کنم.

امیرحسین فیروزی در ارتباط با تناسب طرح جلد انتهای کتاب سوال کرد و نویسنده پاسخ داد: انتخاب طرح جلد برعهده نویسنده نیست اما سعی دارم که طرح مناسب انتخاب شود.

"فصل پنجم: سکوت" با روایتی متفاوت و عمیق ما را با دوران انقلاب آشنا می کند.

درپایان مراسم از سه نفراز شرکت کنندگان که بهترین نظرات را ارائه بودند تقدیر شد.