کد خبر: 42798
تاریخ انتشار: چهارشنبه, 19 آذر 1399 - 21:14

داخلی

»

گفتگو

طلب کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و حرفه ای و شغلی کتابداران در همایش کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی

منبع : لیزنا
دکتر احمد شعبانی: تبیین اجرای این همایش رویداد علمی و فرهنگی گسترده ای است که نه فقط در بطن دانشگاههای کشور، بلکه در اجزاء اندیشه کارکنان کتابخانه های عمومی رسوخ داشته و در حقیقت طلب کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و حرفه ای و شغلی آنها محسوب می شود.
طلب کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و حرفه ای و شغلی کتابداران در همایش کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی

به گزارش لیزنا،‌ دکتر احمد شعبانی استاد دانشگاه اصفهان و دبیر کمیته علمی همایش کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی در گفتگو با خبرنگار لیزنا در پاسخ به سوال از چه زمانی ایده برگزاری این همایش کلید خورد و چه فعالیت هایی برای برگزاری صورت گرفت و ضرورت برگزاری این همایش، گفت: با تشکر از شما  و مدیران محترم خبرگزاری  لیزنا، در زمینه پیگیری از مباحث و موضوعات علمی و فرهنگی از جمله در باب برگزاری همایش «کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی» در 25 و 26 آذرماه توسط انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی کشور،استانداری خوزستان، اداره کل نهاد کتابخانه های عمومی خوزستان،‌پشتیبانی محتوی دانشگاه شهید چمران اهواز،‌ ادره کل نهاد کتابخانه های عمومی استان های فارس و همدان، سازمان کتابخانه ا  و موزه ها و مرکزاسناد آستان قدس رضوی، ‌سازمان ISC و سیویلیکا به ثمرنشست. برگزاری این همایش ناشی از دو رویداد بود؛ نخست اندیشه و فکری که بین اعضای هیأت مدیره انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران در اوایل سال 1398 ظاهر شد و دوست والامقام دکتر منصور کوهی رستمی که از استادان رشته ی علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز هستند،‌ بحث بحران های طبیعی و حدوث سیل را در استان خوزستان طرح نمود و بیان کردند که فعالیت های سازمان های فرهنگی به جنبه های علمی و روحی در استان های مصیبت دیده کمک و مساعدت می نماید؛ دیگر نواندیشی و فعالیت اعضای هیأت مدیره انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران بود که طرح مزبور را توسعه داد و زمینه های اجرایی و علمی  آن را تفکیک نمود و در حقیقت محیطی را برای پیوند بحران سیل و حوادث غیرمترقبه طبیعی با مسائل علمی ظاهر ساخت تا بتوان نتیجه ی پیشنهادات علمی این همایش را به صورت بسته ای علمی در اختیار سازمان ها و مدیران ارشد دولت و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به ویژه کمیسیون های ذیربط فرهنگی و آموزش قرار داد.

استاد دانشگاه اصفهان گفت: در باب ضرورت برگزاری همایش مجازی، از چند منظر به موضوع توجه شد؛ نخست اینکه جامعه ی ما، اعم از مدیران دولتی و آحاد افراد جامعه نیاز به بازنگری در موضوعات آموزشی و فرهنگی دارند و کتابخانه های عمومی این جایگاه را دارد که بتوانند همیار مسائل اجتمای و فرهنگی باشند؛‌در مرتبه ی ثانوی، توجه به موضوعات فرهنگی، نفوذ نهادها و ادارات ذیربط آن می تواند آلام و هیجانات نامأنوس فردی و گروهی را کاهش داده، مسیر و طریق مناسبی را پیش روی اجتماع قرار دهد. در نهایت اینکه گمان می رود بحث توسعه فرهنگی در کشور از مطالب حائز اهمیت در برنامه های توسعه اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران است که باید در محیط های علمی مورد توجه و مباحثه قرار گیرد، موضوعی که به فهم زایدالوصف از سوی نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی نیاز دارد و باید جنبه های مشورتی خود را با نهادهای ذیمدخل در کتابخانه های عمومی کشور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران فزونی بخشند.

دکتر احمد شعبانی تصریح کرد: لیکن برای برگزاری همایش، زحمات گسترده ای از سوی دبیر اجرایی دکتر منصور کوهی رستمی،‌اعضای محترم هیأت مدیره از جمله دکتر محمد حسن زاده در گزینش و ارتباط با مدعوین بین المللی، دکتر عاطفه زارعی در ساماندهی اجرایی و ابعاد ارتباطی و رهنمودهای اجرایی دکتر روح الله منوچهری ظاهر شد که به واقع همدلی آنها به اجرای این رویداد کمک شایسته ای نمود؛ کافی است بیان شود فهرستی که به بنده در بحث اجراء و فرایند امور همایش اعطاء شده بیش از صد نفر را در بر می گیرد.

وی در پاسخ به سوال فعالیت های صورت گرفته در خصوص همایش، گفت: در زمینه مباحث اجرایی همایش توضیح مختصری ارائه شد و تواضع دوستان بنده اجازه نمی دهد بیش از این در زمینه مذکور به اطناب کلام روی آورم؛ اما لازم است بیان کنم هرچند نقش اجرای اعضای دبیرخانه همایش و هیأت مدیره انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران زایدالوصف بود، لیکن اهتمام بی بدیل استاد گرامی علیرضامختارپور و معاونان ارشد ایشان جناب آقای دکتر امین متولیان در تامین هزینه مالی همایش بی بدیل بوده و به واقع اکرام و حسن نیت این عزیزان به برگزاری همایش موقعیتی ویژه بخشید؛ در همین راستا دکتر سجاد محمدیان و دکتر محمد جوهرچی در تمنای خواسته ای شخص من و دبیر محترم اجرایی سهمی وافر داشته که سپاس ویژه نسبت به آنها دارم؛ تمامی این افراد از مدیران ارشد نهاد کتابخانه های عمومی کشور بوده و به واقع بدون هرگونه چشم‌داشت، اجازه دادند تا سیر و روند علمی مراتب عادی خود را طی نماید. بر این قرار تبیین اجرای این همایش رویداد علمی و فرهنگی گسترده ای است که نه فقط در بطن دانشگاههای کشور، بلکه در اجزاء اندیشه کارکنان کتابخانه های عمومی رسوخ داشته و در حقیقت طلب کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و حرفه ای و شغلی آنها محسوب می شود.

وی در پاسخ به سوال محورهای همایش توسط چه افراد یا گروههایی پیشنهاد و نهایی شد؟ گفت: به نحو طبیعی،‌همایش بهره مند از کمیته علمی خاصی بود که توسط هیأت مدیره انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران گزینش شد و بهره مند از سه نفر متخصص علوم کتابداری بود؛ به نحو کلی، بر حسب مطالعات اعضای محترم کمیته پیشنهاداتی پدید آمد و از اعضای محترم نهاد نیز طلب موضوعات مرتبط شد؛ پس از کتبی شدن محورهای اولیه در دو نوبت موضوعات به متخصصین ارسال شد و در جمع بندی، محورهای همایش به قرار ذیل تبیین گردید:

-خدمات و برنامه های متناسب با نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی؛

-کتابخانه های عمومی و اجتماع سازی؛

-کتابخانه های عمومی به مثابه یک تکنولوژی اجتماعی؛

-کتابخانه در سپهر عمومی؛

-کتابخانه های عمومی و آسیب های اجتماعی؛

-کتابخانه ها و بحران طبیعی؛

-جنبه های اقتصادی کتابخانه های عمومی: تولید اشتغال، کارآفرینی و کسب و کار؛

-مفاهیم اجتماعی مرتبط با کتابخانه های عمومی: مشارکت اجتماعی، عدالت اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی مردم.

دبیر کمیته علمی همایش کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی افزود: ضمن اینکه به مرور به دلیل تعویق برگزاری همایش به دلیل مسائل بهداشتی با مشورت دوستان به نکات اجرایی جدید دسترسی حاصل شد؛ مثلا سلسله نشست هایی با عنوان های ذیل فراهم آمد:

-ژورنال کلوب هایی درباره کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی تحت عنوان «پاتوق» که توسط دوستداران همایش و مسائل کتابخانه های عمومی با همکاری دبیرخانه اجرایی همایش در اهواز شکل گرفت و مشارکت تعداد بی شماری کتابداران عمومی را در پانزده نشست به همراه داشت.

-نشست هایی موسوم به «راه آّبادی» که به بررسی مباحث کتاب و کتابخوانی در روستا و عشایر مبادرت نموده و اداره کل نهاد کتابخانه های عمومی استان فارس مسئولیت برگزاری آن را به عهده داشت و تاکنون پنج جلسه از آن با حضور کتابداران روستایی و عشایر و مدیران حوزه های مربوطه برگزار شده است.

وی در پاسخ به سوال سخنرانان داخلی و خارجی در کدام یک از محورهای همایش سخنرانی می کنند؟ گفت:  نخست از سخنرانان ملی همایش بیان کنم که دانشمند و پژوهشگر فرهیخته انسان شناس دکتر نعمت الله فاضلی به سفارش کمیته علمی همایش از «بازاندیشی درباره کتابخانه های عمومی در بحران کووید 19(کرونا)» سخن می گوید و توصیه من  به دانشجویان رشته و عامه‌ی دوستداران فرهنگ این است که به سخنان ایشان که با لطافت و ارجمندی فکر به راه حل های ساده اشاره جسته، توجه نمایند. دیگر چهره شناسا و گرانقدر زمینه های جوانان دکتر محمود گلزاری به «ظرفیت کتابخانه های عمومی در کاهش آسیب های اجتماعی» می پردازد و به واقع رویکردی از ماهیت تقلیل آسیب ها را با توسعه نهاد کتابخانه های عمومی عرضه می کند.

از مهمانان خارجی که البته زحمت دعوت و ترجمان آن به عهده همکارمان دکتر محمد حسن زاده بوده، خانم باربارالیسون که ریاست آتی سازمان ایفلا را به عهده دارد. از رویکرد این سازمان به کارکرد اجتماعی در کتابخانه های عمومی صحبت می نماید؛ در تداوم فرانک هوسیمانس، کاترینا میسچنیک، و کی.پی.سینگ که از استادان این رشته در کشورهای هلند، سوئد و هندوستان می باشند تجربیات بومی را در حوزه کارکردهای اجتماعی شرح می دهند.

وی در پاسخ به سوال ضرورت سخنرانان خارجی در این همایش گفت: به شکل طبیعی جامعه‌ی ایرانی از منظر علمی، آموزشی و فرهنگی با جهان ارتباط دارد و جامعه جهانی به صورت پدیده ای پویا در زمینه های مختلف از محتوای مباحث تا تعامل و مشارکت سهمی قابل دارد؛ ارتباط نهادهای داخلی با حرفه مندان روز به روز گسترش یافته و تجربیات جدیدی مبادله می شود؛ انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران بر این نظر بود که اخذ آراء سازمان های بین المللی و کسب تجربیات کتابداران از ممالک توسعه یافته و در حال توسعه اتفاق میمون و ارجمندی است که به شنیده های مطبوع تری منتهی خواهد شد؛ براین قرار به یکی از همکاران مأموریت داده شد تا از حضور این دسته افراد نیز بهره مند شویم.

وی در پاسخ به سوال آیا قرار است این همایش سالانه برگزار شود؟ گفت: البته برپایی این همایش به اهتمام اعضای هیأت مدیره انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران و زحمات شایسته و درخور آنان پدید آمد؛ این همدلی با مدیران پژوهش نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز وجود داشت و فارغ از مسیر طولانی آن در اجراء و پذیرش مقالات مصائب دوران کرونا نیز مشکلاتی را به همراه می آورد. اجرای سالیانه آن وابسته به امکانات انجمن و مساعد سازمان های ذیربط است؛ برخی دوستان عقیده دارند هر دو سال یک بار سمینارهایی منظم با این شیوه پدید آید؛ البته انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی تجربه برگزاری همایش «زن، کتاب،‌سواد زندگی» را داشته و آرزو دارم به فراخور موضوعات جاری گردهمایی های تخصصی مختلفی را در ارتباط با کتابخانه های عمومی فراهم شود.

وی در پاسخ به سوال برگزاری این همایش چه کمکی به ارتقای کتابخانه های عمومی می کند؟ گفت: از چند منظر اجراء و ارائه مقالات همایش کارکردهای اجتماعی کتابخانه های عمومی مفید است: نخست دریافت رهنمودهای استادان و متخصصین داخلی و خارجی و ارزیابی کاربست آن در کتابخانه های عمومی است؛ در مرتبه ثانوی، شناسایی جامعه علمی و اجرایی از توانمندی های پژوهشی کتابداران فرهیخته کشور و تعامل و تبادل آراء آنها با یکدیگر است؛ در نهایت شناخت موانع و احتمالا رویکردهایی برای حل آن توسط یکایک صاحبنظران و مدیران و مسئولین کتابخانه های عمومی است که بسا موقعیت ارزشمندی را برای دستیابی به بهبود نقصان های جاری پدید می آورد.

 وی در پاسخ به سوال آیا مقالات به صورت کاربردی استفاده خواهند شد؟ گفت: مجموعه مقالات در مجلدی مستقل به طبع خواهد آمد،‌پیش از این ناشری تخصصی خواستار نشر آن شده که مقالات مورد پذیرش شفاهی و چاپی و چکیده پوسترهای مورد تایید به زیور طبع آرایش خواهد یافت. در باب اجرای پیشنهادات کاربردی مقالات بایستی بیان شود که بسیاری اظهارات مسیر صحیحی را در بردارد؛ مثلا صاحبنظران بیان کرده که کتباخانه های عمومی در میان خانواده ها جایگاه مقبولی پیدا کنند؛ به آزادی بیان اهمیت داده شود؛ دستورالعمل های خوبی برای حوادث طبیعی در کتابخانه ها نوشته شود؛ بالاخره در وضعیت فعلی بایستی به این موارد توجه شود و نیازمند انعکاس آراء مجریان تخصصی هستیم.

وی در پاسخ به سوال تفاوتها و شباهت های این همایش با کنگره سالانه علوم اطلاعات گفت: شاید شرح موضوع از شباهت ها تناسب ارزنده تری دارد؛ زیرا حداقل تمامی اعضای هیأت مدیره انجمن علمی ارتقاء ‌کتابخانه های عمومی به حسب حرفه در آن کنگره شرکت نموده،‌مگر اینکه بعد مسافت مانعی از مطلب بوده باشد. هر دو رویداد سعی به همدلی با کتاب، کتابخوانی و کتابداری دارد، هر دو رخداد به ایران عزیز و توسعه‌ی فرهنگی آن می اندیشند؛ هردو گردهمایی سعی دارد جنبه های علمی را در بیان شرکت کنندگان مورد نظر قرار دهد، با این استثناء که موضوعیت همایش کارکردهای اجتماعی فقط به جنبه ها و شعاع کتابخانه عمومی اندیشیده و در مقابل در کنگره علوم اطلاعات مبانی و گستره تمامی موضوعات اطلاعات، دانش و کتابخانه ها را در نظر دارد.

دکتر احمد شعبانی در پایان گفت: بازهم پیام محبت آمیز خود را از سوی اعضای کمیته اجرایی و کمیته علمی همایش به شما دوستان و بزرگواران در خبرگزاری لیزنا ابلاغ نموده، آرزوی توفیق در بیان رویدادهای این همایش را دارم.