تاثیر پابلو نرودا بر اشعار شاملو و فرخزاد

به گزارش لیزنا، بر اساس اعلام ستاد امور رسانه‌ای و خبری سی‌اُمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، این نشست با حضور  فرناندو برگونیو؛ کاردار سفارت شیلی در ایران، گلنوش درجزینی، بهادر باقری و جیران مقدم از اساتید دانشگاه برگزار شد.

درابتدای این نشست بهادر باقری؛ استاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به شباهت شعر نرودا و سعدی گفت: جهان‌گرد بودن، مشغولیت با شعر، تحول و پویایی در زبان شعر، عشق به میهن، زمین و طبیعت، توجه به انسان، فعال اجتماعی بودن، توجه به فرهنگ و زبان عامه و نمایش زندگی هموطنان در اشعار از ویژگی‌های مشترک میان این دو شاعر است. این مضامین به تناوب در اشعار این دو شاعر دیده می‌شود. 

وی ادامه داد: البته نرودا شاعر تاثیرگذاری بوده است و بر روی شاعران معاصر ایرانی همچون شاملو و فروغ فرخزاد تاثیر گذاشته است.

مشکلات ترجمه اشعار نرودا در ایران

در ادامه این مراسم، جیران مقدم استاد زبان اسپانیایی دانشگاه علامه طباطبایی سخنرانی خود را در دو منظر متفاوت با تشریح نرودا و ترجمه شناسی اشعار وی آغاز کرد و گفت: عشق، نبرد و علاقه به تغییر بنیان دموکراتیک بن‌مایه آثار نروداست و این عشق در اشعار نرودا پیرامون عشق اجتماعی بوده است و منحصر به عشق فردی نیست.

وی با اشاره به تاریخ مصرف داشتن شعر سیاسی و متعهدانه بیان کرد:‌ گرچه اشعار پابلو نرودا سیاسی و انقلابی هستند اما در دام مانیفست شدن و فرمایشی بودن نمی‌افتند. نرودا به عنوان بخشی از انقلاب شیلی، اسطوره‌ای است که ورای زمان و مکان خود زندگی کرده و تعهد وی عشقی اجتماعی همراه با نفرت از سرمایه‌داری و دیکتاتوری است.

مترجم آثار نرودا ادامه داد: همان طور که در کشورهای جهان سوم شاهد فروش نفت و معادن کشورها و جایگزین آن با رویای آمریکایی هستند، اشعار نرودا این دغدغه یکسان انسان‌ها را بیان می‌کند.

مقدم تمرکز بر ترجمه اشعار عاشقانه نرودا را از جملات در این حوزه عنوان کرد و گفت: ترجمه از زبان‌های  واسطه در آثار نرودا مشکلی در ایجاد انتقال بن مایه شعر وی داشته و متاسفانه صرفا به مضامین سیاسی و عاشقانه اشعار نرودا در ایران توجه شده است.

مقدم عنوان کرد: بزرگترین دشواری ترجمه اشعار نرودا  بیان جنس پاک، ناب و خاصی است که امر ترجمه اشعار وی را غیرممکن می‌سازد.

وی جنبه سورئالیستی اشعار نرودا را منحصر به فرد دانست و تصریح کرد: متاسفانه در ترجمه اشعار این شاعر بلند آوزاه جهان اسپانیایی به زبان فارسی این عنصر مورد غفلت قرار گرفته است.

این مترجم در پایان یاد آور شد: رسالت اخلاقی مترجم انتقال و بازتاب اشعار نرودا به همان خاص وی است و تنزل مضامین اشعار این شاعر برای فهم پذیر کردن آن زبان سورئالیستی خاص وی را منتقل نخواهد کرد.

در ادامه این مراسم فرناندو برگونیو؛ کاردار سفارت شیلی بخشی از اشعار شیلی را قرائت کرد و درباره جایگاه پابلو نرودا در ادبیات گفت:‌ شخصیت جذاب نرودا نشأت گرفته از عبور غیرمعمول او از گذرگاه‌های متفاوتی در جوانی مانند گذر از آسیا، بوینوس آیرس، اسپانیا و پاریس در عصری متعارف بود که همچنین او را به سمت حرکتی ضدفاشیستی سوق داد.

وی ادامه داد: این شاعر شیلیایی، همیشه دنیا را با دیدی باز می‌نگرد که مملو از شفقت از برای مظلومان و تحسین بزرگی دیگران است. همین روح او بود که باعث داشتن دوستان بزرگی در دنیای ادبی شد؛ مانند فدریکو گارسیا لورکا، آلبرتی در اسپانیا و شاعرانی مانند پائول الاورد و آراگون از فرانسه که از نرودا تاثیر گرفتند.

سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «یک کتاب بیشتر بخوانیم» از 13 تا 23 اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب برگزار می‌شود. مجموعه شهر آفتاب در اتوبان خلیج فارس، روبه روی حرم مطهر امام خمینی (ره) قرار دارد.