کد خبر: 39019
تاریخ انتشار: دوشنبه, 13 اسفند 1397 - 08:47

داخلی

»

مطالب کتابداری

»

کتابخانه های عمومی

یزد و کتابخانه ای از شاهکارهای ادبی

منبع : روابط عموی کتابخانه و موزه آستان قدس رضوی
کتابخانۀ وزیری یزد با حجم وسیعی از کتاب‌های خطی و چاپی وقف آستان قدس رضوی است.
یزد و کتابخانه ای از شاهکارهای ادبی

به گزارش لیزنا، کتابخانۀ وزیری یزد یادگار به جامانده از حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی‌محمد وزیری است. بزرگ‌مردی که به دلیل خیراندیشی‌اش و اعتماد مردمی نسبت به او، توانست حجم وسیعی از کتاب‌های خطی و چاپی را در این کتابخانه جمع‌آوری کند و در نهایت، این گنجینۀ ناب در سال ۱۳۴۸ با 3هزار و 300 نسخه کتاب خطی و 17هزار و 967 جلد کتاب چاپی، وقف آستان قدس رضوی شد.

امروز کتابخانۀ وزیری یزد، مأمن پژوهشگران است. محققانی از علوم مختلف و از جمله ادبیات. وجود 507 نسخۀ خطی ادبی در این کتابخانه، آن‌قدر کِشش برای اهل ادب دارد که خود را از هر نقطۀ یزد به جوار مسجد جامع این شهر برسانند و در این کتابخانه ساعتی غرق دنیای ادب شوند. مجموعه‌ای از دیوان‌ها و جُنگ‌ها و داستان‌ها و هزار نکتۀ ناب از ادیبان کهن. از حافظ و مولوی و نظامی و سعدی و شیخ بهایی و ادیبانِ جای‌جای وطن گرفته تا شاعرانی که پسوند یزدیِشان، افتخاری مضاعف است برای یزد و مردمانش؛ همچون فرخی یزدی، قضائی یزدی، شهلای یزدی، فدائی یزدی، جیحون یزدی، شوکت یزدی، حیران یزدی، شارق یزدی و مضطر یزدی.

اما شاهکار خطی هنری دورۀ صفویه را نیز باید در این میان یافت: دیوان خطی حافظ شیرازی که آن را نفیس‌ترین دیوان‌های حافظ موجود در کتابخانه‌‌ها و مراکز اسنادی کشور می‌دانند؛ کتابی از مکتب صفوی و اصفهان و مزین به 14 مجلس مینیاتور که مینیاتورهای آن با گذشت سال‌ها، همچنان رنگ و ترکیب‌بندیِ خود را حفظ کرده است.

«کتاب‌های ادبیات این کتابخانه به زبان‌های فارسی و عربی، به خط‌های نسخ، نستعلیق و شکسته‌نستعلیق بر روی کاغذهای سمرقندی، اصفهانی و فرنگی کتابت شده است.» این را منوچهر آرسته، کارشناس‌مسئول کتب چاپ‌سنگی و مطبوعات این کتابخانه می‌گوید. از او دربارۀ قدیمی‌ترین نسخۀ ادبی این کتابخانه می‌پرسم که می‌گوید: «نزهه ‌الانفس و روضه‌ المجلس»؛ کتابی در ادبیات عرب که به سال 590 قمری به دست ابوسعید محمد‌بن‌‌علی‌بن‌عبدالله العراقی معروف به ابن حمدان کتابت شده است و کهن‌ترین نسخۀ خطیِ تاریخ‌دار این کتابخانه در حوزۀ ادبیات است.

اما قدیمی‌ترین نسخۀ ادبی فارسی‌زبان، «المختارات من الرسائل من انشا، الصدور»است که برمی‌گردد به سال 693 قمری. آرسته می‌گوید: «این نسخۀ بی‌نظیر به شیوۀ نثر فنی مصنوع رایج در قرن هفتم است و محمودبن بختيار اتابكي آن را گردآوری کرده است. دو رسالۀ منثور فراق‌نامه و داستان پیل و چکاو با 479 نامه، مثال، منثور، حکم، محضر، فرمان، عهدنامه و... در موضوعات گوناگون دارد و آن را می‌توان از آثار ملی و اسناد تاریخی ایران دانست که نسخۀ دیگری از آن به جا نمانده است

«لوامع یا ش‍رح‌ قصیده میمیه ال‍خ‍م‍ری‍ه فارضیه‌«، «سلسله‌الذهب: مثنوی اول از دیوان هفت اورنگ جامی» و «مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن راز» که به ترتیب در سال‌های 875 ، 952 و 975 قمری کتابت شده است نیز هر یک به تنهایی سندی است بر شکوه این مجموعه.

کتابخانۀ وزیری یزد اما پس از آنکه وقف بارگاه رضوی شد به رشد خود ادامه داد و گواه آن بیش از 4هزار و 800 نسخۀ خطی و افزون بر 5هزار و 400 کتاب چاپ‌سنگی است. کتابخانه‌ای با مخزن‌های مجزای نُسخ خطی، چاپ‌سنگی،کتب چاپی، تالار مطالعه، تالار محققان، آرشیو مطبوعات، تالار اینترنت، مرکز اطلاع رسانی، بخش مرمت کتب خطی، موزه، سالن نمایشگاه، تالار اجتماعات و... که هر روز شاهد حضور پژوهشگران و اهل علم از گوشه‌گوشۀ ایران و دارلمؤمنین است.

خواهشمند است جهت تسهیل ارتباط خود با لیزنا، در هنگام ارسال پیام نکات ذیل را در نظر داشته باشید:
۱. از توهین به افراد، قومیت‌ها و نژاد‌ها خودداری کرده و از تمسخر دیگران بپرهیزید و از اتهام‌زنی به دیگران خودداری نمائید.
۲.از آنجا که پیام‌ها با نام شما منتشر خواهد شد، بهتر است با ارسال نام واقعی و ایمیل خود لیزنا را در شکل دهی بهتر بحث یاری نمایید.
۳. از به کار بردن نام افراد (حقیقی یا حقوقی)، سازمان‌ها، نهادهای عمومی و خصوصی خودداری فرمائید.
۴. از ارسال پیام های تکراری که دیگر مخاطبان آن را ارسال کرده اند خودداری نمائید.
۵. حتی الامکان از ارسال مطالب با زبانی غیر از فارسی خودداری نمائید.
نام:
ایمیل:
* نظر: