تدوين سند مجموعه سازي با استفاده از نظرات اساتيد كتابداري

به گزارش لیزنا، علي رمضاني، با ارائه گزارشي از مجموع فعاليت هاي اداره كل منابع در سال 1394، به تشريح مهم ترين برنامه هاي اين اداره كل در سال جاري پرداخت.

خريد 2500 عنوان كتاب در سال 1394

مديركل منابع نهاد در خصوص ميزان خريد كتاب و نشريه در سال گذشته بيان كرد: در سال 1394، 2500 عنوان كتاب در 1 ميليون و 550 هزار نسخه،‌ از 300 ناشر خريداري و به كتابخانه هاي عمومي سراسر كشور ارسال شد؛ 72% اين خريد از ناشران خصوصي و 28%‌ از ناشران دولتي بوده است؛ همچنين 40% از مجموع اعتبار صرف شده در حوزه كودك و نوجوان و 60% به حوزه بزرگسال تخصيص يافت.

وي با اشاره به برگزاري نظرسنجي از كتابداران براي دريافت نيازهاي موضوعي كتابخانه‌ها بيان كرد: نتايج طرح انتخاب كتابدار،‌ كه مشاركت كتابداران در انتخاب منابع كتابخانه‌اي را به همراه داشت به عنوان  نيازسنجي موضوعي كتابخانه ها مدنظر قرار مي‌گيرد. در اين نظرسنجي بيشترين نياز موضوعي اعلام شده به ترتيب در زمينه كودك و نوجوان و ادبيات بوده است بر همين اساس‌ بيشترين عناوين خريداري شده از 2500 عنوان به ترتيب اولويت در همين موضوعات كودك و نوجوان و‌ ادبيات بوده است.

تدوين سند مجموعه سازي با استفاده از نظرات اساتيد كتابداري

رمضاني با اشاره به اينكه موضوع مجموعه سازي نيازمند يك سند مدون و قابل اتكا در تمام مراحل است افزود: در دومين نشست هم انديشي اساتيد كتابداري و مسئولان نهاد ويرايش اوليه سند مجموعه سازي مورد بحث و بررسي قرار گرفت و اساتيد محترم هم ضمن استقبال از اهتمام نهاد به تدوين اين سند راهبردي نظرات اصلاحي و تكميلي خود را بيان كردند. اجراي اين سند كه ملاك هاي انتخاب منابع در آن درج شده مي تواند به مطلوب شدن هرچه بيشتر مجموعه كمك كند.

عمومي بودن و تناسب با نياز كتابخانه ها؛ مهم ترين مؤلفه در انتخاب و خريد كتاب

رمضاني تصريح كرد: عمومي بودن و تناسب با خواست و نياز كتابخانه ها،‌ مهمترين وجه يك كتاب به منظور انتخاب براي كتابخانه هاي عمومي است؛ در واقع نياز مخاطب كتابخانه عمومي، موضوعات عمومي است؛ از طرفي مطابق آمارهاي رسمي، سالانه بيش از 70 هزار عنوان كتاب در كشور منتشر مي شود؛ منابع مالي نهاد، گنجايش مخازن كتابخانه ها و نيز نياز مخاطب كتابخانه عمومي، اجازه خريد تمامي آثار منتشر شده در كشور را نمي دهد. علاوه بر اين،‌ در نهاد مفهومي با عنوان «پر امانت» داريم؛ گزارشي از كتاب هاي پر امانت در سطح كتابخانه هاي عمومي استخراج و مورد تحليل قرار مي گيرد؛‌ اين تحليل نقشه موضوعي خواسته هاي مجموعه سازي را براي سال آينده اصلاح و تكميل خواهد كرد. 100 كتاب پر امانت كُل و 100 كتاب پر امانت هر رده،‌ مورد تحليل قرار مي گيرد؛ اولين كتاب پر امانت، بيش از 25 هزار مرتبه، و صدمين كتاب بيش از 6 هزار مرتبه به امانت رفته است؛ لازم به ذكر است كه 25 عنوان از 100 عنوان كتاب پر امانت در سال 94، از منابع ارسالي در دوره مديريت جديد نهاد است. براي تطبيق اولويت نيازهاي كتابخانه ها با محتواي توليد شده در بازار نشر با مجموعه اي از ارزيابان اعم از كارشناسان داخلي و كارشناسان، اساتيد و محققان بيروني در جهت به گزيني آثار منتشره مشورت مي شود.

وي اضافه كرد: براي اينكه اثري در زمره آثار پر امانت قرار گرفته و با اقبال عموم رو به رو شود، اقدامات متعددي مي طلبد كه برخي از آنها در حال انجام است؛ نخست اينكه، ‌بسته هاي ارسالي به كتابخانه ها، در اداره كل منابع طراحي و چينش مي شود؛ در اين طراحي تلاش مي شود، كتابدار با دريافت بسته آثار ارسالي قادر به پاسخگويي نياز اطلاعاتي سلايق مختلف و تمامي رده هاي سني باشد؛ طراحي بسته با در نظر گرفتن تمامي حوزه هاي موضوعي و رده هاي سني،‌ قابليت امانت رفتن آن را افزون مي كند؛ اقدام دوم، طراحي دفترچه نورسيده ها است كه در اين دوره و از سوي اداره كل فرهنگي انجام مي شود؛ اين دفترچه حاوي عناوين كتاب هاي ارسالي، طرح جلد، اطلاعات كتابشناختي و خلاصه اي از آثار است؛ اين طرح كه در برجسته سازي، معرفي و افزايش امانت آثار ارسالي اثرگذار بوده،‌ در آينده نزديك با شكل جديدي به كار خود ادامه خواهد داد.

اعتبار 150 ميليارد ريالي براي خريد منابع در سال 94

وي افزود: در سال 1394 مجموع مبالغ پرداختي نهاد براي خريد كتاب و نشريه،‌ حدود 150 ميليارد ريال است؛ كه در مقايسه با سال هاي گذشته گستره عناوين بيشتري را شامل شده است. لازم به ذكر است با وجود افزايش قيمت كتاب و نشريات، تعامل نهاد و ناشران كتاب و نشريات كشور سبب شد مبلغ پرداختي نهاد براي خريد كتاب و نشريه پايين تر از متوسط سال هاي گذشته شود. همچنين در سال گذشته،‌ 101 كتابخانه جديدالتأسيس تجهيز و به خانواده نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور اضافه شد.

طرح انتخاب كتابدار؛ پاسخگوي خواست بومي و محلي كتابخانه

رمضاني با اشاره به طرح انتخاب توسط كتابدار در مجموعه سازي كتابخانه‌ها،‌ در اين خصوص گفت: از آنجا كه كتابداران آخرين و مهم ترين حلقه اتصال نهاد با مخاطب هستند، بهره گيري از نظرات و مشاركت آنان در تشخيص نياز كتابخانه ها لازم است؛ طرح انتخاب توسط كتابدار، از طرح هاي انجام شده در دوره مديريتي جديد نهاد است؛ از طرفي براي پاسخ به نياز بومي كتابخانه متناسب با جغرافياي خود، اخذ نظر و تشخيص كتابداران راهگشاست؛ در واقع طرح انتخاب كتابدار كمك مي كند كه خواست محلي و بومي آن كتابخانه تأمين شود. در نخستين نوبت از اجراي طرح انتخاب كتابدار در سال 94، بيش از هفتصد عنوان كتاب از تازه هاي نشر نمايشگاه بين المللي كتاب تهران،‌ با انتخاب كتابداران مجموعاً به تعداد 184 هزار نسخه خريداري و ارسال شد؛ در دومين نوبت اجراي اين طرح،‌ مردادماه سال گذشته بيش از 190 هزار عنوان كتاب از كتب منتشر شده در 4 سال گذشته منتهي به 94، به انتخاب گذاشته شد، كه 80 هزار نسخه كتاب انتخاب شد؛ پس از اجراي دو مرحله از طرح انتخاب كتابدار، نكته جالب توجه يكساني الگوي رفتاري كتابداران بود؛ يعني در هر دو مرحله با وجود تفاوت تعداد انتخاب‌هاي در اختيار موضوعات يكساني بيشتر و موضوعات ديگري كمتر انتخاب شدند؛‌ براي مثال موضوع مهارت هاي خانه داري، كودك و نوجوان، بهداشت و سلامت و قصه و رمان بيشترين تعداد انتخاب را به خود اختصاص داد؛ براي پاسخگويي به خواست اعلام شده در حوزه هاي كودك و نوجوان و قصه و رمان در سال 94 تا حدودي پاسخ داده شد و در خصوص موضوع مهارت‌هاي خانه داري در نقشه موضوعي سال 95 قرار گرفته است.

اهداي 500 هزار نسخه كتاب از محل كمك هاي مردمي در سال 94

وي با اشاره به مشاركت قابل توجه مردم در تأمين منابع كتابخانه اي تصريح كرد: در سال 94، 500 هزار نسخه كتاب از محل كمك هاي مردمي به كتابخانه هاي عمومي كشور اهدا شد؛ اين موضوع نشان از علاقه مردم به كتابخانه هاست؛ اداره كل منابع نيز، تسهيل در دريافت منابع اهدايي و رفع موانع مشاركت مردمي را به صورت جدي در دستور كار قرار داده است.

وي با تاكيد بر اينكه اهداي كتاب به كتابخانه هاي عمومي به صورت فردي و گروهي صورت مي پذيرد افزود: اخيراً نيز كتابهاي اهدايي انجمن فرهنگي ناشران كودك و نوجوان به مناسبت روز ادبيات كودك و نوجوان به كتابخانه ها ارسال شد. كلية آثار اهدايي، پس از بررسي محتوايي دريافت و براي استفاده اعضا آماده سازي مي شود.

مشاركت 7 هزار نفري كتابداران و اعضا در انتخاب نشريات

مديركل منابع نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور در خصوص فرآيند انتخاب نشريات براي كتابخانه‌ها بيان كرد: نشريات كتابخانه‌هاي عمومي كشور، با نظر سنجي از كتابداران انتخاب شده است؛ در نظرسنجي  انتخاب نشريات سال 95، علاوه بر كتابداران از اعضا نيز نظرخواهي شد؛ 409 عنوان نشريه، با قيد عمومي بودن، انتخاب و در سامانه قرار گرفت؛ علاوه بر اين اطلاعات افزوده اي از قبيل نام مديرمسئول، بازه انتشار، ‌طرح جلد و سايت نشريه نيز، به منظور تامين امكان بررسي دقيق، در سامانه بارگزاري شد؛ همچنين امكان پيشنهاد نشرياتي كه در اين فهرست نبود براي كتابداران در نظر گرفته شد؛ در اين نظرسنجي بيش از 7 هزار نفر مشاركت داشتند كه 2350 نفر از اعضا و باقي از كتابداران بوده‌اند.

وي با تأكيد بر شباهت الگوي اعلام نياز در نشريه و كتاب گفت: در بحث تأمين نشريات هم،‌ محدوديت هاي مالي، لزوم به‌گزيني را ايجاب مي كند؛ مهارت هاي خانه داري، ادبيات كودك و نوجوان، دين، ‌تاريخ، علوم اجتماعي و علوم و فنون و ... موضوعات مورد اقبال در نشريات هستند؛ تلاش اداره كل منابع اينست كه براي هر سطحي از كتابخانه ها، يك سبد موضوعي فراهم شود؛ بنابراين با ورود مراجعه كننده به كتابخانه در عمدة موضوعات مورد نياز، حداقل يك نشريه موجود است.

وي تصريح كرد: در اين نظرسنجي سعي شد فرآيند به روز و اشكلات مرتفع شود؛ همچنين‌ دلايل احتمالي عدم انطباق دقيق اولويت هاي اعلام شده با نشريات ارسال شده براي كتابداران با اضافه شدن مرحله اي كه طي آن مسئول يك كتابخانه در جريان تفاوت نظر كتابداران آن كتابخانه قرار مي گرفت تشريح و تبيين شد. به اين ترتيب با ارسال پيامي از طريق سامانه،‌ وي از اولويت هاي كتابداران آن كتابخانه مطلع مي شد. بنابراين با در نظر گرفتن ميانگين نظرات، طبيعتا نتيجه نهايي با يك مورد اعلام نياز متفاوت است. البته تلاش شده براي تامين خواسته هاي اعلام شده با فراهم كردن سبد موضوعي كامل از نشريات پاسخ متناسب داده شود.

وي فراهم آوري نشريات براي كتابخانه ها را به فرآيندهاي تبيين شده،‌ محدود ندانست و گفت: در صورتي كه كتابخانه اي علاوه بر نشريات ارسالي،‌ به نشريه ديگري مانند نشريات بومي و محلي‌ كه توزيع سراسري ندارند احساس نياز كند اقدام در جهت تهيه آن از طريق ارتباط با كارشناس منابع استان مقدور خواهد بود. بنابراين براي تأمين نياز نهايي يك كتابخانه،‌ مسيرهاي مختلفي پيش بيني شده است.

توزيع 1 ميليون و 150 هزار نسخه نشريه در كتابخانه هاي عمومي كشور در سال 94

رمضاني كتابخانه هاي عمومي را تنها بستر رساندن نشريات به مخاطبان دور دست ترين نقاط كشور دانست، و از خريد و توزيع بالغ بر 1 ميليون و 150 هزار نسخه نشريه از بيش از 150 عنوان در موضوعات مختلف در سال 94 در كتابخانه هاي عمومي سراسر كشور خبر داد.

وي با بيان اينكه كتابدار آخرين و مهم ترين حلقه ارتباط نهاد و مخاطب است، سرمايه گذاري بر روي نيروي انساني را از مباحث محوري در نهاد دانست و گفت: در سال هاي 93 و 94 تعداد 9 دوره مشاوره كتابدار با هدف ارتباط مؤثر كتابدار و مخاطب و نيز آشنايي با آثار از طريق استفاده از ظرفيت هاي داخلي نهاد و براي تكميل فرايند كاري ارسال منابع برگزار شد كه رضايت حداكثري كتابداران را به دنبال داشت؛‌ در اين دوره ها پركاربردترين مسائل كتابخانه هاي عمومي مورد بحث قرار گرفت و راهكارهاي عملي مشترك براي ارائه مشورت هاي دقيق تر به مخاطبان بررسي شد.

توليد بيش از هزار نسخه كتاب بريل در سال 94

رمضاني ورود به حوزه هاي جديد منابع را از ديگر اقدامات سال 94 دانست و گفت: حركت در مسير تأمين منابع براي گروه هاي خاص،‌ از افتخارات نهاد در سال گذشته است؛ در حال حاضر بخش گروه هاي خاص در كتابخانه ها،‌ محدود به بخش نابينايان است؛ در سال 94 با فعال كردن مراكز توليد كتاب بريل در قم و تبريز، ‌بيش از هزار نسخه كتاب در 54 عنوان توليد و طي 3 نوبت به كتابخانه ها ارسال شد؛ علاوه بر اين مطالعات در مورد ساير گروه هاي خاص و ايجاد بخش هاي ويژه براي آنان در كتابخانه ها نيز انجام شده است.

حمايت از گروه هاي جهادي با هدف ترويج كتابخواني در مناطق محروم

وي افزود: نهاد از سال 93 به صورت مستمر با گروه هاي مردمي كه در مناطق محروم كشور مشغول خدمت رساني هستند تعامل داشته و از طريق ايشان به اين مناطق كتاب ارسال كرده است. اين گروه ها نيز با حضور در مناطق محروم و بررسي امكانات آن مناطق با استفاده از ظرفيت هاي اجتماعي موجود مانند مساجد، مدارس شبانه روزي، خانه هاي بهداشت، معتمدان محلي و ... براي ترويج كتابخواني استفاده كرده اند. اخيراً‌ هم نهاد طي فراخواني براي سومين سال متوالي اعلام آمادگي كرد تا از گروه هاي جهادي كه در تابستان يا فصول مختلف سال فعاليت مي كنند در جهت ترويج كتابخواني حمايت كند.

علاوه بر اين به درخواست هاي طيف گسترده اي از مساجد و مدارسي كه از نهاد درخواست كتاب داشته اند در جهت توانمندسازي علاقمندان به ترويج كتابخواني پاسخ مساعد داده شده و كتاب براي ايشان ارسال شده است.

مطالبه از اداره كل منابع فراتر از تامين منابع صرف

رمضاني با اشاره به تجميع اطلاعات مربوط به بازار نشر، مشاهده به روز كتب منتشره در كشور و رفت و آمد اساتيد، نويسندگان و ناشران حوزه هاي موضوعي مختلف در اداره كل منابع گفت: مطالبه شخص دبيركل محترم و مجموعه دست اندركاران نهاد از اداره كل منابع فراتر از تأمين منابع صرف و ورود به برخي از حوزه هاي ديگر مانند پشتيباني محتوايي از طرح هاي ترويج كتابخواني است. براي پاسخگويي مناسب به اين مطالبه عمومي و با نظر مساعد دبيركل محترم از ظرفيت ارزيابي كارشناسان و تشكل هاي متعهد استفاده شده و بيش از پيش خواهد شد.

ايجاد بخش هاي ناشنوايان، ‌معلولين جسمي- حركتي و معلولين ذهني در كتابخانه ها

مديركل منابع نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور، با اشاره به اقدامات شاخص اداره كل منابع در سال 95 گفت: اجراي طرح جامع گروه هاي خاص كه شامل ايجاد و ‌توسعه بخش هاي ناشنوايان، ‌معلولين جسمي- حركتي و معلولين ذهني مي شود،‌ از برنامه هاي مصوب سال 1395 است؛ طرح اين برنامه در سال 94 تهيه و به تصويب دبيركل محترم نهاد رسيد؛ اين طرح در سال 95 به صورت آزمايشي در تعدادي از كتابخانه هاي كشور اجرا مي شود و طي آن كتابخانه به منظور استفاده اين 4 دسته از مخاطبان بهسازي شده و منابع مورد نياز آن‌ها تأمين خواهد شد. اين طرح اقدامي راهبردي،‌ براي افزايش گستره مخاطبان كتابخانه هاست،‌ كه سلسله اقدامات مرتبط با آن در حوزه هاي عمراني، امور كتابخانه اي و منابع طراحي شده و در حال پيگيري است.

وي تصريح كرد: براي اجراي اين طرح نقشه پراكندگي معلولين در كشور را از سازمان هاي مسئول دريافت كرده ايم؛‌ ايجاد،‌ گسترش و تقويت بخش هاي ويژه گروه هاي خاص در كتابخانه ها از اين به بعد پس بر اساس نقشه پراكندگي تجمع اين معلوليت ها در كشور انجام خواهد شد.

اجراي طرح مجموعه سازي مشاركتي در سال 95

رمضاني ادامه داد: طرح مجموعه سازي مشاركتي از ديگر برنامه هاي سال 95 است؛ در اين طرح اعضاي فعال كتابخانه با توجه به منابع موجود در كتابخانه و نيازهاي خود،‌ پيشنهاد خريد كتاب مي دهند؛‌ به اين ترتيب پس از ورود كاربر به سامانه،‌ در صورت عدم وجود كتاب مورد نظر وي در مجموعه،‌ آثار مشابه موجود ارائه و همچنين كتابخانه هاي نزديكي كه آن اثر را در مجموعه خود دارند،‌ معرفي مي شود. چنانچه عضو نتواند از اين پيشنهادات نياز خود را مرتفع كند، اثر مورد نظر خود را پيشنهاد خواهد كرد. پس از پيشنهاد، كتابدار به عنوان آگاه‌ترين افراد به نياز كتابخانة مورد نظر فعالانه به اولويت بندي، تأييد و يا رد پيشنهادات مي‌پردازد. اين نظردهي كتابدار به منزلة تاييد نياز قطعي آن كتابخانه به اين كتاب است و انتظار مي رود ضامن امانت رفتن هاي متعدد براي اثر انتخاب شده باشد تا هم كتابخانه عمومي از تبديل به كتابخانه  اختصاصي مصون بماند و هم نيازهاي مرتبط با جغرافياي فرهنگي كتابخانه پاسخ مناسبي گرفته باشد. اين طرح برخلاف ساير طرح ها در صدد پاسخگويي به نيازهاي آني و اختصاصي افراد از جمله پايان نامه‌نويسي و مسائل مشابه كه كمترين ارتباط را با وظايف كتابخانه هاي عمومي دارند و در واقع از وظايف كتابخانه هاي دانشگاهي و تخصصي مي باشد، نيست و فرايندهاي مختلفي براي پرهيز از ورود به اين حوزه ها در آن طراحي شده است. پيش‌بيني شده در سال جاري‌ اين طرح در چند مرحله در كتابخانه هاي سراسر كشور اجرا شود.

وي با اشاره به تمركز فرايند مجموعه سازي مشاركتي بر جغرافياي فرهنگي كتابخانه ها گفت: در فرايند مجموعه سازي مشاركتي، موضوع آموزش مديريت منابع نهفته است؛ كتابدار با اشراف بر محدوديت سقف اعتبار هر مرحله كه ناشي از محدوديت كلي در تأمين منابع است، به اولويت بندي نيازهاي كتابخانه مي پردازد؛ علاوه بر اين از آنجا كه هدف، رفع نياز مجموعه كتابخانه و نه يك كاربر است، توجه به تعداد دفعات امانت يك كتاب، به منزلة تأييد صحت روند اين گونه از مجموعه سازي است؛ بنابراين اگر كتابي از طريق مجموعه سازي مشاركتي وارد كتابخانه شد و دفعات امانت آن در بازه زماني مشخصي تنها يك بار بود، به اين معني است كه نقص در اين روش مجموعه سازي وجود دارد؛ چراكه ما در صدد رفع نياز كتابخانه،‌ و مجموعه نياز اعضا هستيم و اين نيازسنجي با اولويت بندي كتابدار و اشراف وي بر مجموعه خود قابل انجام است.

وي با اشاره به آماده سازي بسترهاي نرم افزاري اين طرح، از اجراي آن طي دو مرحله در سال جاري خبر داد.

بخش كودك همچنان اولويت اول؛ ورود اسباب بازي به بخش كودك كتابخانه ها

رمضاني همچنين با اشاره به توجه ويژه نهاد به ايجاد، توسعه و تجهيز بخش هاي كودك به عنوان يك سياست راهبردي از ارسال چند نوبت بسته ويژه كودك و نوجوان و ورود قالب هايي جديد به منظور غني‌سازي بخش كودك كتابخانه ها خبر داد و گفت: ورود قالب هايي جديد مانند اسباب بازي و چند رسانه اي به كتابخانه ها از ديگر برنامه هاي سال 1395 خواهد بود؛ در حال حاضر طرح اوليه و پيش نويس هاي مؤلفه هاي ارزيابي اسباب بازي آماده شده است؛ ‌انشاالله با مشخص شدن ابعاد موضوع و نحوه ورود به آن، اين طرح در سال 95 عملياتي خواهد شد.

وي پيگيري جدي تامين منابع براي گروه‌هاي مختلف از جمله قوميت‌ ها و مذاهب به ويژه اهل تسنن را از كارهاي جدي سال 95 دانست و گفت: با پيگيري هاي انجام شده،‌ مجموعه مناسبي از 150 عنوان از كتاب هاي اهل تسنن خريداري شده است؛ اين مجموعه پس از ماه مبارك رمضان به كتابخانه هاي اهل سنت سراسر كشور ارسال خواهد شد.

تامين كتب بومي و استان شناسي و حمايت از ناشران و نويسندگان استاني

رمضاني با اشاره به اينكه از وظايف كارشناسان منابع استاني رصد دائمي كتب بومي، استان‌شناسي و حمايت از ناشران و نويسندگان استاني است افزود: نتايج اين رصدها كه به صورت دائمي به اداره كل منابع مي رسد پس از بررسي مطابق مقررات مربوطه در استانها تهيه و در اختيار كتابخانه ها قرار مي گيرد. اين منابع باعث تقويت هويت بومي و منطقه اي كتابخانه‌ها و افزايش مراجعه مردم منطقه به كتابخانه ها مي شود. موضوع خريد كتب بومي در سال 95 با يك ساماندهي ويژه پيگيري خواهد شد.

وي افزود: در سال 94 آيين نامه اي براي حمايت از پديدآورندگان آثار كه همكار نهاد هستند تصويب شد كه هدف آن كمك به رشد و ارتقاء محتوايي همكاران و ارج گذاري به خدمات فرهنگي ايشان است. علاوه بر اينكه در اين آيين نامه عمومي بودن و تخصصي نبودن آثار همچنان ملاك اول ارزيابي اثر مدنظر قرار گرفته و حدود 100 عنوان اثر از طريق اين آيين نامه تا كنون واصل شده است. اين طرح علاوه بر اينكه وجوه فرهنگي دارد باعث افزايش انگيزه همكاران نهاد براي ارائة خدمات بهتر به عموم مردم خواهد شد.

رونمايي از سامانه نرم افزار جامع منابع (نجم)

مديركل منابع نهاد از راه اندازي و رونمايي سامانه نجم در سال 1395 خبر داد و در اين خصوص اظهار داشت: سامانه نجم،‌ نرم افزار جامع منابع است كه طراحي آن از سال 94 با همكاري اداره كل فناوري اطلاعات آغاز شد. اين سامانه به ساماندهي فرايند ارتباط معرفي كنندگان آثار اعم از ناشران و پديدآورندگان، اعضا و كتابداران، كارشناسان سراسر كشور و ساير قشرهاي مرتبط با اداره كل منابع مي پردازد و بخش هاي مختلف ارزيابي، خريد، نظرخواهي، توزيع و ... در آن ديده شده است و حاوي اصلاحات لازم در فرايندهاي كاري تامين منابع است. البته‌ مهم ترين راه شناخت منابع منتشر شده،‌ از معرفي خود ناشران و پديدآورندگان حاصل مي‌ شود؛ و پس از آن فرايند بررسي آثار انجام خواهد شد؛ اين سامانه همچنين با پرهيز از انجام بررسي هاي چند باره،‌ بانك اطلاعاتي خوبي از بررسي هاي كارشناسانه از آثار منتشره در كشور و سرانجام ميزان امانت آنها در كتابخانه هاي عمومي در اختيار مي گذارد. قابليت گزارش گيري،‌ تحليل و تشخيص مراحل گردش كار در اداره كل منابع از ديگر ويژگي هاي اين نرم افزار است.

به گفته مديركل منابع نهاد برگزاري جلسه هماهنگي كارشناسان منابع استان ها براي گسترش وحدت رويه در اجراي وظايف اداره كل منابع كه آخرين بار در سال 93 و در ابتداي دوره مديريت جديد انجام شد در كنار پيگيري دوره هاي آموزشي مشاوره كتابدار به صورت حضوري و غير حضوري و نيز پيگيري ويژه ارسال به موقع بسته هاي ارسالي از شركت هاي طرف قرارداد مانند پست، از ديگر اقدامات نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور در سال 95 خواهد بود.

ارائه مشاوره به ناشران و نشريات

وي با اشاره به مصاحبه اخير دبيركل نهاد مبني بر لزوم توجه ناشر به خوانده شدن آثار منتشر شده،‌ اظهار داشت: از ديگر اقدامات نهاد در سال جاري،‌ ارائه خدمات مشاوره اي به ناشران است؛ نهاد با آگاهي از گرايش هاي مطالعاتي مردم در مناطق مختلف كشور،‌ قادر به ارائه خدمات مشاوره به ناشران براي توليد محتواست. علاوه بر اين ارائه بازخوردي از ميزان امانت كتاب هاي هر ناشر به وي و نيز مشورت هايي ترويجي براي افزايش ميزان امانت اثر توليدي آنها، از ديگر اقداماتي است كه در سال 95 انجام خواهد شد. براي انجام اين موضوع جلسات منظم با ناشران، نشريات و تشكل هاي نشر پيش بيني شده كه اخبار آن منتشر خواهد شد.

مديركل منابع نهاد با اشاره به ارسال 10 بسته نورسيده ويژه و مستمر به كتابخانه ها در سال 94 افزود در سال جاري نيز‌ علاوه بر ارسال ماهيانه كتاب به كتابخانه ها، ‌بسته هايي ويژه به مناسب هاي مختلف نيز ارسال خواهد شد.

علي رمضاني با اشاره به تأكيد مقام معظم رهبري بر لزوم حمايت از جريان‌هاي متعهد، تصريح كرد: حمايت از جريان‌هاي متعهد متناسب با نياز كتابخانه‌هاي عمومي سراسر كشور دستور كاري ثابت براي نهاد كتابخانه‌ها است؛ در اين راستا تاكنون اقداماتي همچون برقراري تعامل تشكل‌هاي مختلف نشر از جمله انجمن قلم،‌ و ناشران اين حوزه همچون مؤسسه شهرستان ادب و تقدير از ناشران و نويسندگان حوزه دفاع مقدس همزمان با تجليل از مقام ايثارگران مجموعه نهاد كتابخانه‌هاي عمومي كشور انجام شده است. همچنین از ظرفیت کارشناسی‌های محتوایی مجمع ناشران انقلاب اسلامی که در سال گذشته در قالب کتابچه‌های سیر مطالعاتی برای استفاده در کتابخانه‌های عمومی، توسط نهاد خریداری شد، استفاده می‌شود.