400 کتاب خطی و چاپ سنگی از «خاتم المحدّثین»

به گزارش لیزنا، سرپرست مرکز نسخ خطی این سازمان، به مناسبت سالروز درگذشت حاج میراز حسین نوری ملقّب به «خاتم المحدثین» و «محدّث نوری»، از وجود حدود 420 کتاب خطی و چاپ سنگی نفیس از این فقیه و مفسّر سرشناس شیعه خبر داد.

علی سوزنچی با بیان این که تألیفات محدث نوری به حدود 30 اثر می‌رسد که مهم‌ترین آن‌ها «مستدرک الوسائل» است، افزود: از این اثر ارزشمند که از معتبرترین مجموعه‌های روایی شیعه به شمار می‌رود، پنج کتاب خطی و بیش از یکصد کتاب چاپ سنگی موجود است که در قرن چهاردهم و هم‌زمان با تألیف کتابت شده و برخی نسخه‌ها به خط صاحب مفاتیح الجنان است.

وی اضافه کرد: «لؤلؤ و مرجان» اثر دیگر این عالم شیعه است که نسخه‌ای از آن در ذی‌الحجۀ سال 1319 قمری به خط عباس قمی به خط نستعلیق کتابت شده و نسخه‌هایی از «النجم الثاقب فی احوال الإمام الغائب(ع)» کتابت قرن چهاردهم قمری در گنجینۀ کتب خطی موجود است که یکی از آن‌ها به خط نسخ بر کاغذ فرنگی به رنگ نخودی، با رنگ بنفش زیبایی کتابت شده است.

سوزنچی به سه نسخۀ خطی دیگر اشاره کرد و افزود: «جواب ایرادات فصل الخطاب فی تحریف الکتاب» در سال 1320 قمری به خط شکستۀ نستعلیق بر کاغذ فرنگی به رنگ حنایی کتابت شده، نسخۀ خطی از «شاخۀ طوبی» کتابت 1317 قمری به خط نسخ و نستعلیق محمد طالقانی و «صورت اجازۀ نقل دعا» کتابت قرن چهاردهم قمری، از نسخه‌های موجود در مخزن کتب خطی آستان قدس رضویست.

وی با بیان این‌که از اقدامات مهم علامه نوری، تصحیح «کشف المحجه لثمره الهجه» تألیف ابن طاووس در قرن هفتم است، اظهار کرد: این اثر در 1280 قمری برای محدث نوری نوشته شده که وی آن را دو بار (در سال 1280 و 1284 قمری) مقابله و تصحیح نموده و اثر دستخط و مهر محدث نوری در پشت برگ اول و آخر کتاب مشهود است.

سرپرست مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی به دو اثر دیگر این مفسّر شیعی اشاره کرد و گفت: کتاب‌شناسی آثار محدث نوری با عنوان «فهرست کتابخانۀ ثقه‌الإسلام نوری» کتابت 1297 قمری به خط نسخ و نستعلیق و کتاب «نفس الرحمن فی فضایل سلمان» با موضوع حدیثی از حیات سلمان فارسی، در ذی الحجۀ 1283 به خط نسخ بر کاغذ فرنگی نخودی کتابت شده و عناوین آن و خطوط روی برخی عبارات به شنگرف است.

وی در پایان یادآور شد: برخی مکاتبات علامه نوری با دانشمندان و علمای هند از جمله میرحامد حسین و فرزندش، ناصر حسین نیز در قالب نسخه‌های دیجیتالی در این مرکز نگهداری می‌شود.

گفتنی است که میرزا حسین نوری در 1254 قمری در مازندران به دنیا آمد و در 1320 قمری در نجف اشرف درگذشت. از مهم‌ترین اقدامات وی، احیای پیاده‌روی زیارت امام حسین(ع) بود و در ماجرای فتوای تحریم تنباکو نقش مؤثری داشت. از جمله شاگردان او، شیخ فضل‌الله نوری، شیخ عباس قمی و آقابزرگ تهرانی است.